Od 1 stycznia 2016 roku lekarze mogą wystawiać elektroniczne zwolnienia lekarskie, nazywane e-ZLA. Zwolnienia na papierowym formularzu (ZUS ZLA) mogą być wystawiane jeszcze do końca listopada 2018 r. ale już od 1 grudnia 2018 r. lekarze będą wystawiać wyłącznie zwolnienia elektroniczne.
Pacjent, któremu lekarz (lub asystent medyczny) wystawi e-ZLA nie jest związany terminem 7 dni na dostarczenie zwolnienia. Nie dotyczą go w związku z tym ewentualne obniżenia zasiłku chorobowego czy opiekuńczego z powodu przekroczenia tego terminu.
Elektroniczne zwolnienia lekarskie przynoszą korzyści zarówno lekarzom, pracodawcom jak i pracownikom. Nowy sposób wystawiania zwolnień jest łatwiejszy i szybszy.
Lekarz przekazuje zaświadczenie lekarskie e-ZLA (po jego podpisaniu z wykorzystaniem certyfikatu z ZUS, kwalifikowanego podpisu elektronicznego lub podpisu zaufanego (PZ ePUAP)) elektronicznie do ZUS. ZUS udostępnia e-ZLA płatnikowi składek (np. pracodawcy) na jego profilu na PUE ZUS nie później niż w dniu następującym po dniu otrzymania e-ZLA (bez podawania numeru statystycznego choroby). Informacja ta jest przekazywana także ubezpieczonemu (m.in. pracownikowi) posiadającemu profil ubezpieczonego/świadczeniobiorcy na PUE ZUS (jeśli dana osoba posiada profil na PUE).
Podpisanie e-ZLA przez lekarza jest równoznaczne z przekazaniem go do ZUS.
Przewiduje się sytuacje, kiedy to zwolnienie będzie udzielane na formularzu wydrukowanym z systemu (np. brak internetu). Wówczas należy dokonać elektronizacji zwolnienia (lekarze) w ciągu 3 dni roboczych od wystawienia (bądź od ustania przyczyn uniemożliwiających przekazanie zwolnienia).
Obowiązek utworzenia profilu do końca 2015 roku ciążył na płatnikach zobowiązanych do przekazywania dokumentów ubezpieczeniowych w formie elektronicznej, czyli co do zasady rozliczających składki za więcej niż 5 osób.
Jeśli pracodawca pacjenta nie będzie miał profilu na PUE nie będzie możliwe elektroniczne przekazanie e-ZLA. W takiej sytuacji lekarz (lub asystent medyczny) musi wręczyć pacjentowi wydruk zwolnienia. Ten wydruk pracownik musi dostarczyć swojemu pracodawcy.
O tym, że konieczne jest wydrukowanie e-ZLA podpowie lekarzowi (lub asystentowi medycznemu) system - wyświetli komunikat. Jest to także oczywiste dla pracownika. Płatnicy nieposiadający profilu na PUE musieli bowiem poinformować (w formie pisemnej) swoich ubezpieczonych do końca grudnia 2015 r. o obowiązku dostarczania im wydruków e-ZLA począwszy od 1 stycznia 2016 r.
Nowych ubezpieczonych (np. pracowników) płatnik składek (np. pracodawca), nieposiadający profilu na PUE ZUS, musi poinformować w pierwszym dniu podlegania ubezpieczeniu chorobowemu, o obowiązku dostarczania przez nich wydruku e-ZLA albo zaświadczenia lekarskiego wystawionego na formularzu wydrukowanym z systemu.
Jeśli płatnik składek, który mimo braku obowiązku posiadania profilu na PUE ZUS, założy taki profil, powinien w terminie 7 dni od dnia jego utworzenia poinformować ubezpieczonego (w formie pisemnej) o ustaniu ciążącego na nim obowiązku dostarczania mu wydruku zaświadczenia lekarskiego e-ZLA albo zaświadczenia lekarskiego wystawionego na formularzu wydrukowanym z systemu.
Dla przypomnienia - wydruk wystawionego zaświadczenia lekarskiego e-ZLA jest przekazywany ubezpieczonemu:
1) gdy z informacji udostępnionych na profilu lekarza na PUE ZUS wynika, że płatnik składek (np. pracodawca) nie posiada profilu na PUE ZUS,
2) na żądanie ubezpieczonego nawet, jeżeli płatnik składek ma profil informacyjny płatnika składek na PUE ZUS.
Jeśli pracodawca założy profil na PUE otrzyma natychmiast wiadomość o wystawieniu jego pracownikowi e-ZLA i samo zwolnienie. Również pracownik może założyć sobie konto na PUE by mieć wgląd i podgląd na swoje zwolnienia lekarskie. Jeśli pracownik pracuje u kilku pracodawców to zwolnienie lekarskie powinno zostać wystawione na każdego płatnika składek. Informację jak założyć profil PUE znajdą Państwo na stronie www.zus.pl
Wystawianie e-ZLA trwa krócej niż wypisywanie papierowego zwolnienia. Lekarz lub asystent medyczny uzyskuje bowiem dostęp do danych pacjenta (ubezpieczonego), jego pracodawców (płatników składek) oraz członków jego rodziny - jeśli zwolnienie będzie wystawiane w celu opieki nad nimi. Gdy wpisze numer PESEL pacjenta, to pozostałe dane identyfikacyjne zostaną automatycznie uzupełnione przez system. Z kolei np. adres pacjenta czy dane płatnika lekarz (lub asystent medyczny) będzie wybierał z wyświetlonej listy. Poza tym system weryfikuje datę początku okresu niezdolności z zasadami wystawiania zwolnień określonymi w przepisach oraz z ostatnim wystawionym zwolnieniem. Podpowiada również kod literowy A i D oraz numer statystyczny choroby (np. po wpisaniu fragmentu jej nazwy). Lekarz ma możliwość podglądu zaświadczeń lekarskich wystawionych wcześniej dla pacjenta, w tym w wyniku kontroli przez lekarza orzecznika ZUS.
System przypomina także lekarzowi o możliwości skierowania pacjenta na rehabilitację leczniczą w ramach prewencji rentowej ZUS. W przypadku pozytywnej decyzji lekarza o skierowaniu na rehabilitację, system otworzy formularz wniosku ZUS PR-4 i wprowadzi automatycznie dane pacjenta. Lekarz będzie mógł od razu wystawić wniosek o rehabilitację i przesłać go w formie elektronicznej do ZUS w celu wydania orzeczenia przez lekarza orzecznika ZUS. Nie może tego zrobić asystent medyczny.
Wystawianie e-ZLA jest również możliwe dla lekarza przez urządzenia mobilne, np. podczas wizyty domowej.
Autor:
Anna Radzik
Specjalista ds. Kadr i Płac
